Met nog minder dan zeven weken te gaan komen de Tweede Kamerverkiezingen van maart 2021 steeds dichterbij. Na het hectische jaar dat we achter de rug hebben, waarin de corona-pandemie de hele wereld lamlegde, zal het nieuwe kabinet voor fundamentele keuzes staan over hoe we ons land na deze crisis inrichten. En wat mij betreft is er dan ook geen beter moment om politiek actief te worden dan nu, als je deze keuzes wilt beïnvloeden. Immers, never waste a good crisis. Daar vertel ik je in deze blog meer over.
Door Claartje Engelaar
Is dit wel iets voor mij?
‘Politiek actief worden’ klinkt voor veel mensen misschien als een grote stap. “Maar voor welke partij dan?”, “ik weet nog niet precies wat ik belangrijk vind” of “ik weet helemaal niets van politiek” zijn opmerkingen die ik vaak terug krijg van vrienden als het gaat over de vraag of ze politiek actief willen worden. Maar wat mij betreft zijn dit onnodige obstakels die we onszelf voorhouden. Zelfs de Britse oud-premier Winston Churchill is twee keer van politieke partij gewisseld. Het is makkelijker dan je denkt, en kan al heel kleinschalig. En iedereen moet ergens beginnen, nietwaar? Bovendien hoeft het niet meteen te betekenen dat je je kandidaat stelt voor een verkiezing. Er zijn ook vele andere manieren om betrokken en van waarde te zijn voor een politieke partij, zonder ooit met je naam op een stembiljet te staan.
Vijf tips
Actief worden voor een politieke partij heeft mijzelf veel gebracht, en daarom heb ik vijf tips geformuleerd die je kunnen helpen als je ook politiek actief wilt worden. Deze tips komen uit eigen ervaringen en gesprekken die ik heb gevoerd met mensen die al vele jaren politiek bedrijven, onder andere tijdens een masterclass over vrouwen in de politiek met oud-Tweede Kamerlid Lousewies van der Laan.
Begin (klein)
Er zijn heel veel verschillende manieren om je nuttig te maken voor een politiek partij, maar dan moet je wel eerst beginnen. Word actief op een manier die bij jou past. Iedereen kan op haar eigen manier een bijdrage leveren. Mannen zijn al vanaf jonge leeftijd meer geïnteresseerd in politiek dan vrouwen (CBS), en ondernemen meer politieke activiteiten dan vrouwen (CBS). Hiermee hebben ze een voorsprong en worden politieke partijen onevenredig beïnvloed door mannen. Meer diversiteit onder leden doet elke politieke partij goed. En denk eraan: een eerste stap betekent niet dat je er voor altijd aan vast zit. Als je begint met bijvoorbeeld campagne voeren, kun je altijd op een later moment overstappen naar een inhoudelijke werkgroep als dat je toch beter blijkt te liggen. En als de sfeer of cultuur van de ene partij je na een periode niet bevalt, kun je altijd weer je lidmaatschap opzeggen en bij een andere partij lid worden. Of je wordt lid van meerdere politieke partijen. Maar alles begint met de eerste stap zetten.
Laat je inspireren
Lid worden bij een politieke partij bied je direct een enorm nieuw netwerk. Ga het gesprek aan met andere leden, bijvoorbeeld op (lokale of landelijke) partijbijeenkomsten of via sociale media-kanalen van de partij, en vraag naar hun activiteiten en carrière binnen de partij. Laat je inspireren! Als je eenmaal wat meer je plek hebt gevonden binnen een partij en een aantal mensen hebt leren kennen die je kunt vertrouwen, is het ook goed je eigen wensen, ervaringen en kwetsbaarheden te delen. Zo help je elkaar verder en kun je echt iets voor elkaar betekenen. Ik kan uit eigen ervaring spreken dat dit soort gesprekken mij verder hebben gebracht.
Maak een plan (met een doel)
Politiek is geen doel op zich. En je kunt het ‘vak’ van politica of politicus ook buiten de politiek leren. Maar als je ver(der) wilt komen, is het wel belangrijk dat je een plan hebt, en daarbij ook denkt aan je eigen netwerk en je eigen ontwikkeling. Wil je je misschien ooit verkiesbaar stellen, of wil je je vooral graag inzetten voor een onderwerp dat je belangrijk vindt? Bouw een netwerk op door mensen op partijbijeenkomsten of bijvoorbeeld via LinkedIn te benaderen voor een (digitale) koffie. Mijn ervaring is dat mensen die bij een politieke partij actief zijn, het vaak heel leuk vinden over hun rol te vertellen. Werk aan je eigen ontwikkeling door je interesses te ontwikkelen. Begin met een krant lezen als je dat nog niet doet. Politiek is ook strategie. De goede dingen doen is iets anders dan de dingen goed doen. Vrouwen willen vaak de dingen goed doen, waar mannen eerder de goede dingen doen. Denk bij elke stap na: hoe brengt mij dit dichter bij mijn doel? Als je wilt solliciteren voor een (vrijwilligers)functie binnen een partij, denk dan na over of en zo ja hoe dit bijdraagt aan je plan en waar je uiteindelijk terecht wilt komen.
Bouw een podium voor jezelf (niet voor anderen)
De politieke wereld is een competitieve arena, met veel haantjes die de voorste willen zijn. Het is uiteraard afhankelijk van het plan dat je voor jezelf hebt, maar stel je niet te bescheiden op, en laat je niet te makkelijk voor het karretje van een ander spannen. Mensen zullen niet snel de rode loper voor je uitrollen, dat zal je echt zelf moeten doen. Dus durf op de voorgrond te treden. Politieke partijen zitten vol met middelmatige types die op alles een antwoord hebben. Het is natuurlijk altijd goed om naar een ander te luisteren, maar laat je niet te makkelijk afschrikken en durf op je eigen mening te vertrouwen en ga hierover de discussie aan. Dat is immers de essentie van politiek!
Zorg voor goede begeleiding
Als je serieuze ambities hebt om je verkiesbaar te stellen, pak het dan professioneel aan en zoek een coach die jou kan adviseren over bijvoorbeeld presentatie, communicatie en/of inhoud. Maar ook als je je niet verkiesbaar wil stellen kan een coach of mentor, bijvoorbeeld een ervaren rot van binnen de partij, een goede manier zijn om je verder te ontwikkelen. Dilemma’s waar de oplossing onmogelijk lijkt, hebben zij vast al veel vaker meegemaakt. Veel meer mensen dan je denkt maken gebruik van een coach of mentor en dat is hartstikke goed. Want een goede leider kent ook haar ontwikkelpunten. Het viel mij onder andere op in boeken van Michelle Obama, voormalig First Lady van de Verenigde Staten (“Becoming”), en Samantha Power, voormalig VN-ambassadeur namens de VS (“The Education of an Idealist”). Beiden hadden al vroeg in hun carrière mentoren waar ze terecht konden voor advies en goede raad. Het heeft hen uiteindelijk mede gebracht tot waar ze nu zijn.
Ga ervoor
Dit waren slechts vijf tips over hoe je politiek actief wordt. Uiteraard zijn er nog veel meer tips en adviezen te geven. Maar uiteindelijk gaat het erom dat je zelf de eerste stap zet. Ik ben er namelijk van overtuigd dat iedereen als individu een verschil kan maken binnen een partij. Maar dan moet je wel eerst de arena instappen. Politieke partijen staan te springen om extra hulp. Dus waar wacht je nog op?
Heb je na aanleiding van deze blog vragen, bijvoorbeeld omdat je in aanloop naar de komende Tweede Kamerverkiezingen mee wilt doen aan een campagne? Of oriënteer je je juist op later? Stuur me dan vooral een bericht!
Ik schreef deze blog voor écrassée, naar aanleiding van een inspirerende écrassée masterclass over vrouwen in de politiek met onder andere oud-Tweede Kamerlid Lousewies van der Laan. Omdat ik het belangrijk vind dat juist vrouwen van zich laten horen. écrassée is hét netwerk voor vrouwelijke professionals. Volg écrasée op Instagram: @ecrassee.
Foto credits: Jeroen Mooijman